ایسنا/خراسان رضوی از جمله مفاهیمی که با پیدایش انواع تکنولوژی و صنعتی شدن جوامع در زندگی مردم دچار دگرگونی شده، اوقات فراغت و نحوه گذران آن است. ورزش‌های تفریحی با فعالیت‌های مرتبط با اوقات فراغت از مناسب‌ترین و ضروری‌ترین گونه‌های گذران اوقات فراغت در عصر حاضر است.
محققان در پژوهشی با عنوان «نحوه گذران اوقات فراغت اعضای هیات علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی با تاکید بر نقش ورزش و تفریحات سالم» آورده‌اند که انسان معاصر هم مسائلی دارد که از لحاظ تنوع و پیچیدگی کمتر از مسائل گذشتگان نیست و این مسائل در دو دهه اخیر بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است.
این پژوهش توسط جهانگیر کریمیان دانشیار گروه تربیت بدنی علوم ورزشی، تقی آقاحسینی استادیار گروه مدیریت آموزشی، شهرام عروف‌زاد استادیار گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی و سید مرتضی موسوی ناقچی کارشناس ارشد گروه مدیریت ورزشی انجام شده که نشان می‌دهد مساله اوقات فراغت و گذران این اوقات با تحولات اجتماعی و پیشرفت علوم و تکنولوژی به عنوان یک مساله جدی اثرگذار در امور مختلف جامعه بشری مطرح است.
فعالیت‌های اوقات فراغت به عنوان سرگرمی‌ها، تفریحات و فعالیت‌هایی که هنگام آسودگی از کار روزمره با شوق و رغبت انجام می‌گیرد، معنی شده و کارکردهای اصلی آن را رفع خستگی، سرگرمی، تفریح، رشد و شکوفایی شخصیت انسان برشمرده شده است. یکی از پژوهشگران معتقد است که مساله سرگرمی و اوقات فراغت، مساله آزادی فرد است که طی آن به تفریح می‌پردازد.
فراغت شامل آن بخش از زمان فرد است که مقید به انجام تقاضای زیستی و امرار و معاش نیست و شخص می‌تواند به شکل آزاد و اختیاری به برنامه‌های انتخاب شده خود نیز بپردازد. فعالیت‌های بدنی و ورزش در شرایط کنونی در جوامع مختلف دنیا به صورت ضرورتی انکارناپذیر پذیرفته شده است. با توجه به پیشرفت تکنولوژی و ایجاد عوامل گوناگون رفاهی و در نتیجه کم‌تحرکی و جنب و جوش، نیاز به تخصیص ساعاتی از اوقات زندگی به حرکات بدنی کاملا محسوس و الزامی است.
البته آنچه مهم است، ادراک این احساس و الزام از طرف همه افراد و فراهم بودن تمهیدات لازم برای آن‌ها است، به گونه‌ای که افراد بتوانند به دنبال این احساس و ادراک، فعالیت‌های ورزشی را در اوقات فراغت خود بگنجانند. این امر در حالی است که کمبود اماکن ورزشی، فقدان مربی آموزش دیده، عدم دسترسی آسان و راحت به محیط‌های ورزشی، فقدان فرآیندهای تشویقی و تبلیغات موثر از مهمترین عوامل نپرداختن به ورزش در اوقات فراغت عنوان شده است.
امروزه جامعه دانشگاهی نقش تعیین‌کننده‌ای در جنبه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، علمی، فرهنگی و اقتصادی در سطح جامعه دارد. از این‌رو با شناخت متغییرهای تاثیرگذار بر عملکرد و رفتار این قشر از جامعه، امکان برنامه‌ریزی و بهبود فرآیند مدیریت در ساختار، ترکیب و محتوای این گروه امکان‌پذیر می‌شود.
بنابراین آگاهی از میزان و همچنین نحوه گذراندن اوقات فراغت اعضای هیات علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی که از حیث سلامت، پرچم‌دار این حوزه هستند، می‌تواند در ساماندهی و بهبود کیفیت برنامه شغلی یا حرفه‌ای آن‌ها نقش ارزنده‌ای داشته باشد. با توجه به یافته‌های این تحقیق می‌توان گفت که برنامه‌ریزی و سازماندهی جهت پر کردن اوقات فراغت و تفریحات سالم در سازمان‌ها به ویژه دانشگاه‌های علوم پزشکی و اعضای هیات علمی آن که از حیث سلامت پرچم‌دار این حوزه هستند، نیاز به حمایت گسترده مدیریتی دارد.
آگاهی از شرایط، خصوصیات و شیوه‌های انجام ورزش‌های تفریحی و به وجود آوردن شرایط و امکانات مناسب با توجه به سلیقه‌ها و گرایش‌های مختلف را می‌توان از وظایف مهم مدیران و دست‌اندرکاران مقوله فراغت و تفریحات سالم عنوان کرد.
مزایای شرکت در برنامه‌های اوقات فراغت و تفریحات سالم برای افراد شامل مواردی نظیر روابط اجتماعی بهتر در محل کار، کاهش مخارج مربوط به سلامت، بهبود کیفیت زندگی و برخورداری از سلامت مطلوب حتی پس از انفصال از سازمان دانست.
تحقیق‌های متعددی نشان دادند که ورزش و فعالیت بدنی با کاهش استرس، اضطراب، افسردگی و بدخلقی و افزایش خوش خلقی یا سلامت روانی و احساسات تجدید حیات در ارتباط است. کارکرد اجتماعی تربیت بدنی و ورزش در توسعه و تحکیم روابط اجتماعی، کارکرد زیربنایی و بنیادی است که در کل ساختار جامعه و روابط موجود در بین اقشار و آحاد اجتماعی اثرات قابل توجهی برجای می‌گذارد.
این پژوهش در مجله تحقیقات نظام سلامت منتشر شده است.
انتهای پیام
