دلایل ناهمخوانی سیاست‌گذاری سنتی با مطالبات نسل جوان

دکتر حسین نورانی در گفت‌وگو با ایسنا درخصوص ناهمخوانی سیاست‌گذاری سنتی با مطالبات نسل جوان اظهار کرد: یکی از زمینه‌های بروز این ناهمخوانی، زیستن در دوره‌ای به نام جهانی شدن است. دوره‌ای که جامعه از روندهایی که تنها معطوف به تصمیم‌گیری دولت نیست، تاثیر می‌پذیرد. در این عصر با کمرنگ شدن مرزها، هر فردی به اطلاعات دسترسی داشته باشد و ببیند در کشورهای دیگر چه سیاست‌هایی اتخاذ می‌شود و اقتصاد به چه شکل در جریان است، بدون توجه به تفاوت بین کشور خودمان با آن کشورها، مقایسه می‌کند و انتظار دارند شرایط کشورهای توسعه یافته‌تر در کشور خودمان محقق شود.

وی ادامه داد: چه پیش و چه پس از انقلاب، گسترش تسهیلات و ارتباطات توسط دولت‌ها، باعث افزایش آگاهی مردم و تقاضای جامعه برای رسیدن به پیشرفت‌های بیشتر و فرصت‌های بهتر شد. این باعث شکل‌گیری یک وضعیت دوگانه شد، زیرا دولت‌ها از سویی در حال افزایش امکانات (فناوری، ارتباطات، خدمات دولتی و…) بودند و از طرفی دیگر همین گسترش امکانات باعث می‌شد جامعه خواهان شرایطی مشابه جوامع دیگر باشد.

استاد دانشگاه نیشابور با اشاره به آگاه شدن مردم نسبت به فرایندهای اقتصاد و سیاست، عنوان کرد: در نتیجه فعالیت‌های توسعه‌طلبانه دولت‌ها، اطلاعات، تحصیلات و درآمد مردم نسبت به گذشته بیشتر و بر خواسته‌ها افزوده شده است. اما به دلایلی، دولت‌ها در راستای تحقق بخشی از آن‌ها گام برداشته‌اند. 

وی با بیان اینکه خواسته‌های مردم متناسب با پیشرفت‌های جهانی تغییر کرده است، خاطرنشان کرد: برای همراهی با روند جهانی شدن و پایان یافتن تعارضات در جامعه، باید برخی از سیاست‌گذاری‌ها تغییر کرده و روش‌هایی که اکنون مورد قبول نسل جوان است، اعمال شود. باید پذیرفت که بدون توجه به خواسته‌ مردم، یعنی تمایل جامعه جوان به تعامل با جهان خارج، همکاری علمی با کشورهای دیگر و روند جهانی‌ شدن، نمی‌توان سیاست‌گذاری کرد.

این جامعه‌شناس سیاسی اضافه کرد: از تجار و کارگر تا تحصیل‌کردگان تمایل به گسترش تعاملات دارند؛ نمی‌توان گفت برخی اقشار را که تمایل به تعاملات جهانی دارند می‌توان نادیده گرفت. امروزه نیاز جامعه به تعامل با دیگر کشورها ناگریز است و نمی‌توان بدون توجه به وضعیت کلی دنیا سیاست‌گذاری کرد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: ممکن است پیوند به جهان خارج باعث بروز برخی اختلالات شود، اما در مقابل، مردم به بازار و دانش خارجی اتصال پیدا می‌کنند. دقیقا همین نگرانی دولت‌ها از جنبه‌ها و آسیب‌های مختلف، باعث تعارض آنها با خواسته‌های نسل جوان شده است. 

نورانی در پاسخ به اینکه آیا در شهرهایی مانند مشهد که اتمسفر مذهبی دارند هم جوانان به همان میزان شهرهای دیگر خواهان همراهی با فرایند جهانی شدن هستند، گفت: جهانی شدن در زمینه‌های فرهنگ، اقتصاد و ارتباطات تاثیر می‌گذارد. در چنین شهرهایی هم بخشی از جوانان ممکن است از بعد اقتصادی آن استقبال کنند، اما با بعد فرهنگی آن مشکل داشته باشند. برخی اقشار مذهبی از طرفی از روند جهانی شدن و ارتباطات بین‌المللی تاثیر پذیرفتند، اما از طرف دیگر نگران مسائل فرهنگی هستند. 

وی با تاکید بر وجود این دوگانگی در شهری مانند مشهد، عنوان کرد: در ناآرامی‌های اخیر هم دیدیم حتی مردمی که نسبت به وضعیت اقتصادی معترض بودند، به دلیل کشیده شدن اعتراضات به فرهنگ و خواسته‌های فرهنگی در اعتراضات شرکت نکردند. در لحظات بحرانی، بسیاری از مردم فرهنگ را بر اقتصاد ترجیح می‌دهند، اما حتی همین مردم هم با تمام وجوه جهانی شدن مخالف نیستند و به عنوان مثال اکثرا خواهان همراهی اقتصاد با فرایند جهانی شدن اند. 

این جامعه‌شناسی سیاسی در خصوص نقطه پایان کشاکش مطالبات نسل جوان و سیاست‌های سنتی دولتمردان، بیان کرد: هر کشوری در ارتباط با پیوند به دایره جهانی شدن تجربه خاص خود را دارد. رجوع به تاریخ یا مقایسه با کشورهای دیگری که وضعیت مشابه ما را داشتند، راه را نشان می‌دهد. مثلا چین ۲۵ سال بعد از انقلاب خود، ایدئولوژی و جبهه‌گیری نسبت به جهانی شدن را که ضربه سخت به اقتصادش زده بود، کنار گذاشت و از نیمه دوم ۱۹۷۰ بازتعریفی در فرهنگ و ایدئولوژی خود انجام داد. 

نورانی افزود: چینی‌های سوسیالیست به این نتیجه رسیدند که اول باید کشورشان ثروتمند شود و بعد پا به عرصه کاملی از سوسیالیسم بگذارند. اکنون ما هم باید بازتعریفی از برخی سیاست‌ها داشته و آن‌ها را متناسب با نیاز روز تغییر دهیم و از فرصت‌های جهانی شدن استفاده کنیم وگرنه تنش ناشی از رگه‌های جهانی شدن، امکانات کشور را به تحلیل می‌برد، چون هیچ کشوری نمی‌تواند از همه جهت خودکفا باشد.

وی با بیان اینکه گاهی کشورها نیازمند بازتعریف سیاست و فرهنگ خود می‌شوند، عنوان کرد: با تعامل با دیگر کشورها باید از فرصت‌ها استفاده کرد، ولی تهدیدها را هم به حداقل رساند. چینی‌ها زمانی زیر فشار جهانی شدن بودند، اما به این نتیجه رسیدند که باید توسعه اقتصادی را در نظر گیرند. ما هم باید با توجه به شرایط خودمان، ایدئولوژی و امکانات توسعه‌ای در اختیارمان، تغییرات لازم را ایجاد کنیم. 

این استاد دانشگاه با بیان اینکه قطعا اتفاقات داخلی کشور تحت تاثیر جهانی شدن رخ می‌دهد، تصریح کرد: به هر حال ما باید راهی را پیدا کنیم که از فرایند جهانی شدن استفاده لازم را ببریم و مدل خود را برای پیوند به عرصه جهانی پیدا کنیم.

انتهای پیام