انتشار «واژه‌ها و اصطلاحات فریب‌کار در فارسی – تاجیکی»

به گزارش ایسنا، در معرفی این کتاب که در ۳۵۴ صفحه و با قیمت ۳۷۰ هزار تومان در انتشارات فرهنگ معاصر  منتشر شده عنوان شده است: واژه‌های فریب‌کار در اصطلاح زبان‌شناسی به لغاتی گفته می‌شوند که در لفظ مشترک و در معنا متفاوتند. این اصطلاحات در مواردی تفیهم و تفاهم را دچار مشکل می‌کند. از آن‌جا که برای دو طرف مکالمه آشناست آن‌ها به خطا می‌افتند که مفاهمه نیز انجام شده است، در حالی که نه تنها چنین اتفاقی نیفتاده بلکه از معنای قراردادی هم دورتر شده‌اند.

او حدود سه‌هزار واژه‌ پیدا کرده و با شاهد مثال در این کتاب آورده است. برای درک این واژه‌ها از کتاب «جلادان بخارا» نوشته صدرالدین عینی در سال ۱۹۲۰ تا ۲۰۲۰ یعنی صد سال را از حدود ۱۶-۱۷ متن سرشناس شعر و نثر انتخاب، کتابخوانی، مدخل‌گزینی و تعریف‌نگاری کرده‌ و شواهدی ارائه داده است. در کشور تاجیکستان در بین فرهنگ‌های معاصری که نوشته شده قدیمی‌ترین فرهنگ اثر صدرالدین عینی است که شاهد ندارد. فرهنگ «زبان تاجیکی» گروهی مکتوب شده و شاهد مثال دارد ولی شواهد از متون کلاسیک آمده و آن َشاخص‌های گویش زبان تاجیکی را ندارد. کتاب «فرهنگ تفسیری زبان تاجیکی» اثر سیف‌الدین نظرزاده نیز بدون شاهد مثال است.

قریبی معتقد است کتاب «واژه‌های فریب‌کار در فارسی ایران و تاجیکان» می‌تواند به افرادی که در حوزه فرهنگ‌نویسی و برگردان متون تاجیکی به فارسی و بالعکس فعالیت دارند کمک کند. در کتاب‌هایی که از تاجیکی به فارسی برگردان شده خطاهای فراوانی هست و مترجمان فریب همین واژه‌های فریب‌کار را خورده‌اند. به‌عنوان مثال، تاجیک‌ها به «هویج» سبزی، به «آزاده» منظم و مرتب، به «برآمد» سخنرانی، به «برنده» مجری، به «دریا» رودخانه و به «ژاله» تگرگ می‌گویند.

حسن قریبی رئیس سابق پژوهشگاه فرهنگ فارسی- تاجیکی و رئیس سابق روابط عمومی و نماینده فرهنگستان در مجامع علمی و فرهنگی تاجیکستان بوده است. او سه مجموعه شعر با عناوین «به ناکجایی این جاده‌ها» (پایا ۱۳۸۰)، «ما شهیدان یک اتفاقیم» (هنر رسانه اردیبهشت ۱۳۹۱) و «کوچه‌های کمین» در تاجیکستان انتشارات ناشر در شهر خجند را در کارنامه خود دارد.

«فرهنگ املایی خط فارسی به سیریلیک تاجیکی» (سروش ۱۳۸۶) «زنده‌باد زبان» با عنوان فرعی سه سال در میان تاجیکان و «دستور خط فارسی تاجیکی» (فرهنگستان زبان و ادب فارسی ۱۳۸۸) از دیگر فعالیت‌های او در حوزه مشترک فرهنگی ایران و تاجیکستان به‌شمار می‌آید.

 انتهای پیام